كريو (keriv) – قرارداد اجتماعی کوردها

كريو (keriv) يك رابطه غيرخويشاوندي و سببی است که در نهایت تبدیل به پیوندی مستحکم اجتماعی می‌شود. این سنت دوهزار سال است كه در بين کوردها خصوصا كرمانجها مرسوم است و معادلی براي آن درفارس، ترک و عرب موجود نیست.

دراين پيمان دوخانواده باهم عهد ميبندند كه درتمام مراحل زندگي يار وياور هم در غم وشادی، جنگ، برداشت محصول در كنار هم باشند. کریو ازبستگان وازعموزاده گانی که ،اصطلاحا پسمام نامیده می‌شود وچندین نسل است که دورشده باشند، هم گفته می‌شود. این نەریت و رسم برای اینکه ریشه اولاد فراموش نشود بسیار اهمیت دارد.

كريو در جمع آوري محصول ,در برپايی جشن عروسی ودر غم ها وغصه ها دركنار هم هستند. اين رسم صفا وصميميت، برادری، اتحاد سرزمینی را با تعهداتی زيبا وبرازنده,همراه كرده واميد درزندگي راسالها به ارمغان می آورد. این نەریت کوردی یکی از زیباترین پیوندهای اخوت و برادری را بوجود آورده که برخلاف سایر اشکال آن در دنیای غرب که فقط مختص به مردان و انجمن‌های سری گاها با نیات پلید میباشد، در سطح خانواده و واحد سالم‌تر اجتماعی است و زن در آن نقش مهمی دارد. رسمی كه بسياري ازملل متمدن جهان شايد نام آن را نشنيده باشند وبايد در نەریت و فرهنگ کوردان كرمانج می‌توان یافت.

كريو اين سنت پسنديده اكنون درحال فراموش شدن است ,باید با احيای اين سنت زيبا,نگذاريم اين آيين و نەریت کهن ومنحصر به فرد فراموش شود. درموسيقي كرمانجی ودرسه خشتی ها واژه كريو بارها به كار برده شده است : هەڵه بانە كریڤ كە ,با بەرخان دریف كە (برو كريو راصدا كن ,بياد بره ها را دريو كند) (دريو نشان شناسايي است كه معمولا با برش گوش يا داغ كردن صورت انجام ميشود)