وضعیت مردم کورد، بزرگترین ملت بدون کشور در جهان، یک منبع عدم ثبات در ترکیه، عراق، و ایران برای چندین دهه بوده است.
نقشه کوردستان مندرج در متن اصلیوضعیت مردم کورد، بزرگترین ملت بدون کشور درجهان، یک منبع عدم ثبات در ترکیه، عراق، و ایران برای چندین دهه بوده است. اما با شروع جنگ داخلی در سوریه، بازی جدیدی با توجه به این موضوع بە صحنە رسیدە است. برای ماه ها، شبه نظامیان کورد در سوریه دیگر با جناح اسلامی، درون جنبش شورشیان سوریه مبارزه کرده ان و آنها بە طرز شگفت انگیزی موفق بودەاند، نتیجه آن پیروزیهای بزرگ نظامی در بخش شمال شرقی کشور در برابر جبهه النصرە و دولت اسلامی عراق و شام (ISIL)، هر دو وابسته به القاعده، شدە است. با توجه به فروپاشی گسترده قدرت دولت بشار اسد در شمال شرقی سوریه ، کردها برای ماه ها آماده شده اند تا قدرت خود در آن منطقه را بە میزان زیادی گسترش دهند.
پس از آخرین پیروزی بر نیروهای اسلام گرا در اواخر اکتبر و اوایل نوامبر، رهبران کرد در سوریه در نهایت قدم بعدی را برداشتند. آنها ایجاد یک “دولت موقت خودمختار” برای منطقه کردستان سوریه را اعلام کردند.این کاملا روشن است که این یک اقدام موقت بود. همان اعلام تایید کرد که انتخابات برای دولت در دراز مدت به زودی خواهد دنبال کنید.
این باعث نگرانی در پایتختهای کشورهای همسایه شد. در حالی که اسد به نظر می رسد انگیزە بازپس‌گیری کنترل مناطق شمال شرق، حداقل تا زمانی که او قادر به سرکوب ، جمعیت بزرگتر شورشیان عرب سنی است را از دست دادە است. هم آنکارا و هم بغداد آنچه را اساسا که تولد یک نهاد سیاسی مستقل کوردی است، نگران کردە است.
رهبران ترکیه به نظر می رسد به طور فزاینده‌ای در مورد چگونگی برخورد با مسئله کورد بدون هدف (گیج) هستند. آنکارا در مبارزە مسلحانه برای چندین دهه در برابر تجزیه طلبی در خانه خود به رهبری حزب کارگران کردستان (PKK) بودە است و هنگامی که نیروهای کورد در عراق با حمایت آمریکا تصمیم به اجرای منطقه پرواز ممنوع در ١٩٩٠ در شمال عراق و ایجاد یک منطقه خود مختار برداری کردند ، مقامات ترکیه به طرز بسیار محسوسی ناراضی بودند. اما در چند سال گذشته، دولت رجب طیب اردوغان برای مسائل کوردستان داخل ترکیه از تلاش جدی تر از طریق سیاسی و نه از نیروی بیرحمانه صرف نظامی استفادە کردە است . روابط آنکارا با دولت منطقه ای کوردستان در عراق تبدیل شده است به مراتب ظریفتر و پیچیده تر از قبل تبدیل شدە است . در واقع، روابط اقتصادی میان ترکیه و کوردستان عراق همچنان بە سرعت در حال رشد است. کوردستان به عنوان یک منطقه جذاب برای سرمایه گذاری، کسب و کارها و شرکتهای ترکیه شدە است و خطوط لوله بین شمال عراق و ترکیه تبدیل بە راه بسیار ضروری انتقال نفت تولید کردستان شدە است. مولفە های سود دهندە برای دو طرف در روابط تجاری روشن است. اما ملاحظات امنیتی هم می‌تواند منجر به اتخاذ یک نگرش انعطاف بیشتری نسبت به حکومت اقلیم کوردستان توسط آنکارا شود. با ظهور مجدد خشونت در جاهای دیگر عراق، برخی از ترک ها در حال حاضر منطقه صلح آمیز و باثبات حکومت اقلیم کوردستان را به عنوان منطقه بافری (حائل و ضربە گیر) بین ترکیه و عراق پرآشوب می‌بینند.
در عین حال، رهبران ترکیه عملا در مورد ظهور واحد سیاسی کورد دیگری در مرزهای خود آرام نمی‌نشینند. حتی قبل از اعلام رسمی دولت خودمختار موقت برای منطقه کوردستان سوریه، مقامات در آنکارا هشدار دادند که چنین اقدامی غیر قابل قبول است. معاون نخست وزیر ترکیه، بولنت آرینج تاکید کرد که کشورش را به تمامیت ارضی سوریه ملزم میداند و بە صراحت اظهار داشت که دولت وی ایجاد یک منطقه خودمختار کورد در خاک سوریه را تحمل نمی‌کند. مقامات ترکیه پیشتر نگرانی و ترس را داشتند کە یک واحد کوردی در سوریه با برادران ملی خود در عراق ادغام و تشکیل یک کوردستان بزرگ را بدهند و همانند مغناطیسی غیر قابل مقاومت برای اقلیت کورد خود در ترکیه تبدیل بشود.
سیاست آنکارا در رابطه با مسئله کورد در حال حاضر به نظر دمدمی حتی مقداری گیج بە نظر می‌رسد. اما حداقل مقامات ترکیه در حال حاضر در تلاش برای مقابله با ظهور مجدد مسئله کورد به عنوان یک نگرانی عمده در خاورمیانه هستند. مقامات آمریکا، از سوی دیگر، مثل آهویی کە بە یکباره جلوی چراغ اتومبیل قرار گرفتە عمل می‌کنند. نشانه هایی از یک سیاست منسجم وجود دارد، با وجود شواهد روزافزون که “مسالەکورد” در حال تبدیل شدن به یک عامل برجسته تر و به طور بالقوه مخرب می‌باشد . واشنگتن رسما به حمایت از رژیم در بغداد به عنوان دولت قانونی عراق، حتی با آنکه که هیچ اختیار معنی داری در شمال کوردستان ندارد، ادامە می‌دهد. دولت اوباما اعلام همصدایی با آنکارا در تعهد به حاکمیت تمامیت ارضی سوریه کرده بود، با وجود سقوط و ترک برداشتن دمشق واینکە منطقه کوردستان در شمال شرق به سرعت بە سمت استقلال موقت حرکت میکند. مسلما، مسئله کورد همانند خاری دیپلماتیک برای واشنگتن نمود پیدا کردە است. جمعیت کورد در عراق دموکراتیک ترین و پرطرفدارترین دوست کاپیتالیسم و غرب در آن کشور مشکل دار است. و هر چند الان خیلی زود است کە بگوییم آیا کوردهای سوریه بە مسیر مشابهی میروند. اما کشورهای موجود در خاورمیانه به شدت نگران پیامدهای گسترش استقلال کوردها هستند ، و واشنگتن تمایلی به نادیده گرفتن مخالفتهایشان ندارد (واشنگتن هم نگران پیامدهای گسترش استقلال کوردها است). رهبران ایالات متحده باید از خود بپرسند ،و در سیاست فعلی و اصرار بر یک عراق یکپارچه و یک سوریه یکپارچه کە هیچ سنخی با واقعیت موجود ندارد ، تجدید نظر کنند. ارتباط با یک کوردستان مستقل کە در مرزهای سراسر عراق و سوریه گسترش یافته و بدون شک دولت های سوریه ، عراق و ترکیه ناخشنود هستند را در نظر داشتە باشند. یکی از آزمونهای مهم دولت‌مداری تشخیص درست در زمان درست است، زمانی که سیاست های موجود غیرقابل دفاع و ناکارآمد است . رهبران ایالات متحده باید شروع بە بررسی این مساله نمایند آیا زمان تجدیدنظر درمورد مسئله کرد فرا رسیدە است ؟
تد گالن کارپنتر، عضو ارشد موسسه کاتو و ویرایشگر مجلە “منافع ملی”، نویسنده نه کتاب و بیش از ٥٠٠ مقاله و نوشته در سیاست بین المللی است.
ترجمە : پژواک کوکبیان
از منبع انگلیسی
http://nationalinterest.org/commentary/the-rise-greater-kurdistan-9454?page=1