محور اندیشه ی سیاسی هایک مفهوم آزادی است. تمام آنچه گفتیم، یعنی تکامل و ترقی و نظم خود جوش، محصول آزادی است. از نظر او « آزادی صرفاً ارزش نیست…منبع و شرط اخلاقی ترین ارزش هاست.»
هایک هوادار مفهوم منفی آزادی است. آزادی بدین معنا فقدان و نفی شرایط نامطلوب است. « سه امر منفی بزرگ است: صلح، آزادی؛ عدالت.» به نظر او هر گونه اجبار خارجی دشمن آزادی فرد است: « اجبار درست به این دلیل نامطلوب است که فرد را به منزله ی موجودی اندیشمند و ارزش گذار حذف می کند؛ و او را صرفاً به ابزاری ساده در جهت دست یابی به اهدافی دیگر بدل می کند.» به نظر هایک آنچه برخی از متفکران آزادی مثبت، یعنی داشتن امکانات عمل، می خوانند ربط مستقیمی به مفهوم اساسی آزادی منفی ندارد: « آزادی صرفاً به رابطه ی انسان ها با یکدیگر اشاره دارد؛ و تعدی و تجاوز بدان فقط دراجبار و سلطه ی دیگران ظاهر می شود. این بدان معناست که امکانات مادی ای که انسان در هر زمان می تواند از میان آن دست به گزینش بزند ربط مستقیمی به آزادی ندارد. کوهنوردی که درگذر گاهی سخت گیر کرده است و تنها یک راه برای نجات زندگی خود در پیش دارد، بی شک آزاد است.»
خلاصه، آزادی در توانایی ما برای انجام دادن عمل نهفته نیست؛ بلکه به رابطه ی افراد آزاد و مستقل با یکدیگر مربوط می شود. انسان آزاد کسی است که برای رسیدن به هدفی که خودش برگزیده است دست به عمل بزند. داشتن وسایل و امکانات و قدرت رسیدن به آن هدف از حیطه ی بحث آزادی بیرون است. آزادی ربطی به تملک منابع و وسایل مادی ندارد؛ بلکه، چنان که خواهیم دید، اندیشه ی ناصحیح عدالت توزیعی چنین تصور نادرستی را از رابطه ی آزادی با قدرت یا امکانات ایجاد کرده است.
ارزش آزادی نه در ایجاد قطعیت و راحتی خیال، بلکه در امور پیش بینی ناپذیری است که از تحقق آن ناشی می شود: « ارزش آزادی عمدتاً در فرصتی است که برای پیدایش امر طراحی نشده فراهم می کند. دفاع از آزادی فردی عمدتاً مبتنی بر اعتراف ما به جهل اجتناب ناپذیر مان در خصوص بسیاری از عواملی است که بر اهداف و رفاه ما اثر می گذارند… آزادی لازم است تا جایی برای امور پیش بینی ناپذیر باقی بماند.» از این جاست که آزادی لازمه ی روند تکامل خود جوش به شمار می آید. «آن آزادی ای که پیشاپیش آثار مثبتش معلوم باشد آزادی نیست. اگر می دانستیم که آزادی به چه کار می آید، دلیل تقاضای آن از میان می رفت… آزادی ضرورتاً به این معناست که چیزهای بسیاری تحقق می یابد که ما خواستارشان نیستیم. یا ایمان ما به آزادی مبتنی بر نتایج قابل پیش بینی در شرایطی خاص نیست، بلکه اساس آن این اعتقاد کلی است که آزادی بیش تر به سود ما خواهد بود تا به زیان ما. »
