پژواک کوکبیان
مقدمه
بیش از ١٠٠ سال از قرارداد مخفیانه سایکس-پیکو انگلستان و فرانسه که در ماه می ١٩١٦ بسته شد، می‌گذرد.به موجب آن سرزمینهای عربی ، کوردی ، ترکی خاورمیانه میان این دو کشور تقسیم شد. این قرارداد سری بود و روسیه تزاری نیز در آن به طمع نفوذ در این منطقه مشارکت داشت اما قبل از اینکه به سهم خود برسد در سال ١٩١٧ سقوط کرد و هنگامی که بلشویک ها بر مسکو حاکم شدند، چند ماه بعد اسرار این قرارداد را فاش کردند. روز ٢٣ نوامبر ١٩١٧، روزنامه‌های پراودا و ایزوستیا متن کامل توافق‌نامه را منتشر کردند، سه روز بعد روزنامه گاردین منچستر هم به آنها پیوست. همان‌طور که انتظار می‌رفت، انتشار متن توافق‌نامه خشم اعراب و کوردها را برانگیخت.
عوارض این قرارداد کاملا اقتصادی بین دولتین بریتانیا و فرانسه ، بسیار گسترده، چندبعدی و در موارد بسیاری برای ساکنان جغرافیای مورد مناقشه سهمناک بوده است. یکی از بزرگترین بازندگان این قرارداد استعماری کوردستان بود که با وجود تعهد به تشکیل آن، از اجرای آن صرفنظر شد.
برای مدت زمانی طولانی و گویا عمدا، از منابع زیرزمینی منطقه کوردستان آماری و تخمینی در انتشارات و مستندات دولتی دیده نمی‌شد، لذا نیاز به روشنگری و تخمینی نزدیک به واقعیت نیاز میباشد.
قدرت پنجم گازجهان
یکی از بازیگران اصلی گاز جهان روسیه میباشد که قرارداد هفته پیش کوردستان با رزنفت هم حکایت از تلاش برای ایجاد یک تعادل و هماهنگی بین کشور روسیه و کوردستان در صورت جریان یافتن گاز آن به بازارهای جهانی میباشد.
در کنفرانس اقتصاد و انرژی موسسه آتلانتیک، تونی هایوارد، مدیر عامل عملیات نفتی BP در عراق، رضایت خود را از منطقه مستقل کردستان با کلامی امیدبخش بیان میکند، “منطقه کردستان بزرگترین و تنها ناحیه هنوز اکتشاف نشده بر روی خشکی کرە زمین است که ما بر این باوریم که توانایی تبدیل شدن به یک بازیگر برجسته در صنعت نفت را دارد”. سخنان یکی از مدیران بزرگترین شرکت های نفتی جهان بسیار کم در رسانه های غیرانگلیسی زبان انعکاس یافت. بر اساس گفته ایشان که کوردستان آخرین خشکی دارای منابع عظیم نفتی بر روی زمین است که ذخایر گاز طبیعی کوردستان بین ٨ تا ١٠ تریلیون متر مکعب تخمین زده میشد(لینک یوتیوب) .
با نگاهی به آمار رسمی کشورهای دارای گاز طبیعی و آمارهای رسمی، پس از استقلال کوردستان، ردەبندی جدید بازیگران عمده گازی در جهان به صورت زیر درخواهد آمد.
قدرت نهم نفت جهان
براساس آمار منتشره از شرکتهای خصوصی فعال در حوزه نفت و گاز منطقه، کوردستان دارای ذخایر حداقل ٦١ میلیارد بشکه نفت میباشد و هم اکنون، صادرات حدود ٦٠٠ هزار بشکه در روز در جریان دارد. بیشینه نفت صادراتی از طریق خط لوله از کرکوک به شهر جیحان ترکیه خارج می شود و از آنجا به بازارهای صادراتی روسیه و اروپا صادر می شود. به استناد به منبع دیگری و بر اساس اطلاعات موسسه جغرافیایی آمریکا (USG) کوردستان دارای ٥٠ تا ١٠٠ میلیارد بشکه نفت مرغوب میباشد که در جغرافیایی محصور توسط همسایگان متخاصم احاطه شده است.
در حقیقت با احتساب منابع نفتی ایلام و خانقین بر اساس آمار رسمی سازمان صادرکنندگان نفت ، کوردستان قدرت نهم نفتی جهان خواهد شد. آمار دقیق نفت کرکوک مشخص نیست اما احتمال اینکه با احتساب نفت کرکوک ، ذخایر کوردستان به بیش از ١٢٠ میلیارد بشکه منتهی شود، غیرممکن نیست.
بر اساس منابع آماری پیش از استقلال کوردستان ، عراق رتبه چهارم سرزمینهای نفت خیز(جدول سمت چپ) با ذخایر اثبات شده نفت میباشد که سهم کوردستان از این انباشته ، تقریبا ٤٠٪ کل منابع نفتی عراق میباشد. پس از استقلال کشور کوردستان، به تنهایی میتواند همتراز قدرتهای اقتصادی منطقه نقش ایفا کند. جدول سمت راست وضعیت کشور کوردستان را پس از استقلال نشان می‌دهد. بر اساس صادرات ١.٨ میلیون بشکه نفت در روز ، برای سال ٢٠١٨ درآمد سالیانەای برابر با ٣٣ میلیارد دلار (نفت ٥٠ دلاری) فقط از محل فروش نفت خواهد داشت.
این میزان ذخایر نفت جهت ٩٣ سال فروش نفت با قیمتهای فعلی ، میتواند دوام داشتە باشد.
بر اساس یک تحقیق، در طول صد سال گذشته تقریبا نیمی از جمعیت کوردها به دلیل کشتارها، مهاجرت اجباری، تحریم اقتصادی و عناد کشورهای حاکم از بین رفتەاند، اگر این همەکشی جمعی رخ نمی‌داد، کوردستان با تمامی جانباختگان و ساکنان آن، حدود ٨٠ میلیون جمعیت مسلما قدرت اول و یا دوم خاورمیانه میشد.
اکنون که کوردها پس از ١٠٠ سال تصمیم به آزادی و رهایی از مرزهای استعمار ساخته گرفتەاند، پس از رهایی از ساختار استعمار اقتصادی کشورهایی که بر آن حکومت می‌کنند ، می‌توانند طی ١٥ تا ٢٥ سال به یکی از سه قدرت کشاورزی-نفتی اقتصادی خاورمیانه تبدیل شوند.
هرگونه استفاده، کپی، ارجاع و بازنشر مطالب با ذکر نام نویسنده و ماخذ مجاز میباشد.