نقد بیانیه میرحسین موسوی از منظر حقوق ملت‌های غیر فارس

نویسنده: مهیم بلوچ – سرخوش
۲۰ ژوئیه ۲۰۲۵

مقدمه
در روزهایی که جمهوری اسلامی در پرتگاه سقوط قرار دارد، انتشار بیانیه‌هایی از سوی چهره‌هایی همچون میرحسین موسوی، بیش از آن‌که نشانی از تحول باشد، تلاشی سازمان‌یافته برای مدیریت بحران مشروعیت نظام و انحراف افکار عمومی از مسیر انقلاب واقعی است. این بیانیه‌ها، در ظاهری اصلاح‌طلبانه، باطن حفظ‌گرایانه دارند و در عمل، نه تنها کمکی به احقاق حقوق مردم نکرده بلکه روند آزادی‌خواهی ملت‌های غیر فارس را تهدید می‌کنند.

موسوی: جنایتکار دیروز، آلترناتیو امروز؟
میرحسین موسوی نه یک اپوزیسیون اصیل، بلکه بخشی از بدنه نظام جمهوری اسلامی است. او در دهه‌ی شصت، در دوران نخست‌وزیری خود، در جنایات گسترده‌ای چون اعدام‌های تابستان ۶۷ شریک جرم است و هیچ‌گاه در جایگاه پاسخگویی قرار نگرفته. تلاش برای مطرح‌کردن او به‌عنوان «چهره گذار» یا «نماد تحول» در مقطع کنونی، توهین به وجدان تاریخی ملت‌های ستم‌دیده، خانوادہ ھای قربانیان دھہ ۶۰ و تحریف حقیقت است.

موسوی به عنوان یک عنصر امنیتی-سیاسی، نه نماینده تغییر، بلکه سمبل تداوم همان ساختار سرکوبگر مرکزگرا است. او، همانند سایر سردمداران جمهوری اسلامی، باید در دادگاه عدالت مردمی، محاکمه و به سزای اعمالش برسد.

بیانیه‌ای برای حفظ نظام، نه نجات ملت‌ها
در شرایطی که شورش‌ها، اعتراضات و مبارزات مردمی در مناطق کردستان، بلوچستان، الاحواز، آذربایجان، ترکمن‌صحرا و لرستان نشان از یک خیزش بنیادین برای گذار از رژیم دارد، بیانیه موسوی تلاش می‌کند با ظاهری دموکراتیک، خواست مردم را در رفراندوم‌هایی بی‌ریشه و کنترل‌شده محصور کند.

او از «مجلس مؤسسان» و «حق تعیین سرنوشت» سخن می‌گوید، اما حتی یک بار به حقوق ملت‌های غیرفارس و ساختارهای چندملیتی ایران اشاره نمی‌کند. این حذف آگاهانه، بیانگر دیدگاه شونیستیِ پنهان در پشت نقاب اصلاح‌طلبی است. ساختار مورد نظر موسوی، با تمرکز بر تغییرات ظاهری، نه تنها تغییری در مرکزگرایی حاکم ایجاد نمی‌کند بلکه آن را بازتولید و تثبیت می‌کند.

نقش شوونیسم حاکم در سد کردن انقلاب
همان‌گونه که شورای امنیتی-سیاسی جمهوری اسلامی با بسیج، سپاه و ارتش ملت‌های غیر فارس را سرکوب کرده، اکنون جریان‌های شوونیست بیرون از حکومت نیز با ابزارهای «نرم»، همان نقش سرکوب را ایفا می‌کنند. این جریان‌ها، با ترفندهایی همچون «حفظ تمامیت ارضی» و «وحدت ملی»، عملاً خواهان جلوگیری از تحقق حق تعیین سرنوشت ملت‌های تاریخی ایران هستند.

حفظ سپاه و بسیج به عنوان ضامن امنیت کشور، در گفتار موسوی و امثال او، به معنای حفظ همان ماشین سرکوبی است که هزاران جوان بلوچ، کرد، عرب و گیلک را در دهه‌های اخیر خصوصا در بھبوھہ سورش زن زنگی آزادی و بعد آن به خاک و خون کشیده است.

حق تعیین سرنوشت؛ تنها راه رهایی
تنها مسیر واقعی برای آزادی ملت‌های ستم‌دیده، عبور کامل از کلیت جمهوری اسلامی، چه از نوع اصولگرا و چه از نوع اصلاح‌طلب، است. سگ زرد برادر شغال است! انقلاب مردمی، نه با نهادهای حاکمیتی اصلاح‌شده، بلکه با ساختارشکنی بنیادین و بازتعریف تمامیت سیاسی ایران بر اساس خواست ملت‌ها ممکن می‌شود.

تنها راه حل سیاسی پایدار برای آینده ایران، برگزاری رفراندوم سراسری با محوریت حق تعیین سرنوشت در بلوچستان، کردستان، آذربایجان، الاحواز، لرستان، ترکمن‌صحرا و دیگر مناطق ملی است. اگر ملت‌ها رأی به ماندن در چهارچوبی مشترک دادند، سامانه‌ای کنفدرال یا فدرالِ غیرمتمرکز با پایه‌های زبانی، ملی و فرهنگی می‌تواند راهکار زیست سیاسی عادلانه باشد.

سخن پایانی
میرحسین موسوی نه تنها فاقد مشروعیت انقلابی و اخلاقی برای ایفای نقش در آینده سیاسی ایران است، بلکه به‌دلیل نقش مستقیم در جنایات دهه ۶۰، باید در نظام قضایی پساجمهوری اسلامی، به عنوان جنایتکار محاکمه شود.

تلاش برای احیای موسوی‌ها و مشابهین‌شان، نه راه‌حل که ترفندی برای سد کردن راه انقلاب ملت‌های غیر فارس است. آن‌چه مردم در الحواز، بلوچستان، کردستان، لرستان، گیلان و آذربایجان می‌خواهند، چیزی فراتر از تغییر چهره‌هاست؛ خواست تاریخی ملت‌ها برای حاکمیت بر سرنوشت خویش است.

این ملت‌ها، هزینه‌های سنگینی برای آزادی پرداخته‌اند؛ و امروز، در آستانه تولدی نو، دست از خواست تاریخی خود، تشکیل حکومت‌های مستقل یا مشارکت داوطلبانه در نظمی دموکراتیک و غیرمتمرکز، برنخواهند داشت.

مهیم بلوچ – سرخوش
فعال سیاسی، پژوهشگر مسائل ملت‌های غیرفارس۰ دبیر کل حزب بلوچستان راجی تپاکی
۲۰ ژوئیه ۲۰۲۵

---

‏Links:
‏‎برنامہ و اساسنامہ حزب بلوچستان راجی تپاکی:
‏https://t.me/Partybns/1402
‏‎صفحہ اینترنتی حزب بلوچستانء راجی تپاکی:
‏Www.partybns.org
‏‎▪️کانال تلگرام حزب بلوچستان راجی تپاکی:
‏T.me/partybns
‏‎▪️اینستاگرام حزب بلوچستان راجی تپاکی:
‏Instagram.com/partybns.official
‏‎ صفحہ تلگرام سھاب (سازمان ھماھنگ کنندہ اعتراضات بلوچستان):
‏https://t.me/SahabBalochistan
‏‎ صفحہ تلگرام خبرگزاری رصد بلوچستان:
‏https://t.me/rasadbalochistan
‏‎کمپین حقوق بشر بلوچستان – برای عدالت و برابری
‏https://bhrcampaign.com/